Friday, March 16, 2007

Faza e re e kapjes së PS

Para disa ditësh lexova në Korrieri një shkrim të ish ministrit të jashtëm socialist dhe deputetit të PS Kastriot Islami me titull « Koalicioni i rrezikshëm dhe “Pashallarët” perëndimorë ». Shkrimi më tërhoqi vëmendjen në mënyrë të veçante për dy aresye: së pari, pasi gjeta atje një numër konstatimesh shqetësuese që, prej kohësh, tentoj t’i përçoj në opinionin publik shqiptar, por pak ose aspak jehonë kam gjetur nga politikanët dhe shtypi. Së dyti sepse këto konstatime vinin pikërisht nga njëri prej eksponentëve më të rëndësishëm të Partisë Socialiste që ka qenë në pushtet për tetë vjet dhe në adresë të së cilës kanë qenë adresuar kryesisht konstatimet dhe akuzat e mija.
Por çfarë shkruan Islami në shkrimin e tij? As me pak as më shumë sesa konstatimin se: « Korrupsioni dhe kapja e shtetit gjeneroi gjatë kësaj kohe “politikanë të pasur të lidhur me biznese e që dominojnë mediat” dhe “biznesmenë shumë të pasur që kërkojnë të mbrohen e të vazhdojnë të pasurohen padrejtësisht në Kuvend”. Sipas Islamit kjo gjë tashmë nuk është vetëm realitet, por edhe filozofi dominuese dhe të gjithë ata politikanë që nuk i bashkohen asaj janë të destinuar të ndëshkohen si pjesëtarë të politikës së vjetër. Ai shton se “kjo lloj politike e re” ka aktorët e saj edhe në skenë edhe në prapaskenë, e “të gjithë i njohin”, por, megjithatë, nuk na jep emrat e tyre. Ai arrin ta quaje këtë koalicion të politikanëve me biznesin dhe të biznesit me politikën (duke i vënë edhe inicialet (PB-BP)), “Kupolë”, që ka kapur edhe institucione të rëndësishme kushtetuese, pa i vënë emrin as këtyre institucioneve. Po ta përkthejmë këtë që thotë Islami me ndonje terminologji jo pak të përdorur kohët e fundit mund të thuhet se kemi të bejme me një variacion mbi temën e kapjes së PS çka, duke patur parasysh se ajo ka qenë deri dje në pushtet, ka edhe kuptimin e kapjes së institucioneve të shtetit. Po ashtu nuk është vështirë t’i përkthesh frazat me emra të përgjithshëm të kupolës së Islamit në emra të përveçëm si Edi Rama, Ilir Meta, Dhori Sollaku etj.
Duket sikur në këtë afirmim të Islamit nuk ka ndonjë gjë të re përveç faktit se Islami është kujtuar të zbulojë, më në fund, se mbreti paska qenë lakuriq. Dhe nuk mund te mos të të lindë dyshimi se ai e bën këtë pasi e sheh veten të përjashtuar nga pushteti në PS pas ngjarjeve të fundit elektorale ku duket se “kupola” ka vendosur t’ia heqë atij mundësinë e kandidimit në bastionet socialiste. Ose ndoshta e bën si shantazh ndaj kupolës. “Në rast se dukuria e eliminimit të “politikanëve profesorë e profesionistë” në emër të politikës së re dhe zëvendësimi i tyre me personazhe produkt të “pazareve informale politikë-biznes” do të vazhdojë të deformojë konfiguracionin tejet të deformuar, jo vetëm politikisht të Kuvendit aktual, atëherë vendi do t’i largohej standardeve demokratike dhe sistemi demokratik do të ishte i rrezikuar.” - thotë Islami ne shkrimin e tij
Kuptohet se pyetja që të vjen t’i drejtosh menjëhere është: ku ishe deri dje ti Adam? Sepse, sipas meje, shumë “profesorë” të cilëve Islami nuk ua përmend emrat, ashtu sikurse nuk përmend as emrat e “politikanëve të rinj të pasuruar padrejtësisht”, kanë pasur, së bashku me Islamin, shumë mundësi ta frenonin këtë proces. Ata kanë qenë në vendet më të rëndësishme në krye të shtetit dhe nuk kanë reaguar, por kanë bashkjetuar në paqe dhe harmoni me (PB-BP). Prandaj është dëshpëruese të lexosh sot ish nënkryeministrin dhe ish ministrin e jashtëm, deputetin e djeshëm dhe të sotëm Islami, të thotë: “Mendoj se është pak vonë për veprim, por jo për reflektim. Së paku për sensibilizim të faktorit ndërkombëtar.”
Por ndoshta nuk është vendi këtu për të sulmuar Islamin dhe, po ashtu, ndoshta nuk është krejt e saktë të thuash se ai nuk po na kumton ndonjë gjë të re. Ajo që del si elementi i ri në shkrimin e Islamit – që merr rëndësi të veçantë duke patur parasysh se ai i ndjek nga brenda zhvillimet në PS - është se ai flet për një proces që në gjirin e së majtës quhet “politika e re” çka nuk është e vështirë të kuptohet se nënkupton gjuhën e përdorur nga lideri i ri i PS Edi Rama dhe bashkëpunëtorët e tij. Ajo çka na thotë Islami të re duket se është fakti që me fitoren e Ramës, edhe në funksion të fuqizmit të pushtetit të tij dhe atyre që e mbështetën në zgjedhjet e fundit, procesi i pastrimit të partisë nga « profesorët » e vjetër të cilëve u kanë mbetur ende disa skrupuj e personalitet dhe zëvendësimi i tyre me individë edhe më të paskrupullt, siç i do edhe sistemi që është instaluar edhe ashpërsimi i luftës me kundërshtarin për ndarjen e përfitimeve nga politika, do të njohë në PS një valë të re. Pra e reja e Islamit eshte se procesi për te cilin flet ai nuk ka përfunduar, por ka hyrë në një fazë tjetër, që duhet ndjekur, sikurse thotë ai, me shqetësim të madh, pasi “politika e re” që na paralajmërohet është edhe më e rrezikshme sesa “e vjetra” që kemi pësuar deri tani.
Në fakt po të tentojmë të kthehemi prapa në kohë do të shohim se ky proces i kapjes së politikës së PS nga individë që deri në një kohë nuk kishin lidhje direkte me të, por pasuroheshin me mjete të ndryshme ca të pastra dhe ca të pista apo të dyshimta i shoqëruar paralelisht me pasurimin e padrejtë të udhëheqësve “historikë”, ka filluar të dalë në sipërfaqe herët në kohën e qeverisjes socialiste. Eshtë po ashtu e ditur se një nga trampolinat kryesore që përdorën këta për t’u lidhur me njëri tjetrin e për të kapur PS e nëpërmjet saj institucione shtetërore, e për t’i bërë ato të punojnë për interesat e tyre private ishin mediat që krijuan. Deri këtu nuk kemi thënë ndonjë gjë të re. Ashtu sikurse nuk është e re se instrumentet dhe njëherësh arkitektët kryesorë politikë të kësaj kapjeje ishin figura të tilla të rinjsh si Ilir Meta kur qe kryeministër, Edi Rama ministër e kryebashkiak, por edhe Nano pasi u bë për herë të dytë kryeministër. Ata kuptuan të parët se militantët e të ashtuquajturës bazë të PPSH e pastaj PS mund të vlenin vetëm si mish për top, se, ndërkaq, mund të ishe më “efikas” dhe “më i suksesshëm” duke bashkëpunuar me të pasuruarit e rinj të fuqishëm jashtë politikës e duke shfrytëzuar mediat e tyre apo paratë e tyre të pista sesa duke u mbështetur tek një ushtri anonimësh e bythgrisurish që vlejnë vetëm për të votuar e që, tek e fundit, s’kanë ku të përplasen përveçse tek ata. Ata ishin të parët që kuptuan se nuk ka rëndësi se cili e ka emëruar Prokurorin, mjafton që ai të punojë për sistemin e tyre korruptiv, të marrë për këtë llokmën e tij e t’i lerë të gjithë të qetë në grabitjen që i bëjnë shumicës. Rezultati është ai që na e thotë Islami si zbulim se «tani në Shqipëri “politika e re” nuk ka nevojë më as për parti politike dhe as për parti elektorale, as për forume të grave dhe as për ato të të rinjve, as për programe e platforma elektorale, as për figura politike dhe gjeneratorë të ideve të reja e reformatorë dhe as për shoqëri civile, as për sondazhe, për asgjë....” (unë do të shtoja edhe as për të majtë e as për të djathtë) sepse tani “në emër të politikës së re” duhen vetëm bashkëpunëtorë në biznese apo bashkëaksionerë, që kanë financa të fuqishme e financues të fushatave elektorale dhe të kontove politike e personale”.
Dikush do të thoshte po ç’të keqe ka që njerëz të pasuruar ekonomikisht të fillojnë të merren edhe me politikë apo të ndikojnë politikën. Asgjë të keqe nuk ka deri në pikën kur politika është shprehje edhe e interesave të tyre. Por ajo çka vihet re është se politika punon vetëm për interesat e tyre dhe, akoma më keq, kundër interesave të të tjerëve dhe akoma akoma më keq duke varfëruar, kriminalizuar e demoralizuar shoqërinë. Ajo çka vihet re është se këta e kanë përdorur politikën për tu pasuruar padrejtësisht - siç thotë Islami - dhe nga ata që pasurohen në mënyrë kriminale nuk mund të presësh të qeverisin në mënyrë të drejtë, pasi janë peng i bandave që kanë ngritur dhe i metodave që kanë përdorur për tu pasuruar. Këtu nuk kemi të bëjmë me ligjet e kapitalizmit apo me “mënyrën se si u bë Amerika” siç kanë qejf të thonë shërbëtorët shkarrashkrues të këtij sistemi grabitjeje në dritë të diellit, por me një pathollogji të sistemit demokratik kapitalist, me një hipertrofizim të difekteve të tij deri në ekstremin vetshkatërrues. Ja pse Islami, gjithsesi, ka ngritur një alarm me vend.
Mirëpo dy pyetje thelbësore më duket se duhet të shtrohen teksa bëjmë këtë analizë në funksion të gjetjes së rrugëve për parandalimin e rreziqeve, deri të lirisë. Së pari, a ka pasur vallë një parti të tillë siç pretendon Islami: një parti, pra, që të përfaqësojë interesat e një shtrese të gjerë shoqërore dhe jo ato të një grupi mafjoz që e ka përdorur atë për qëllime krejt të tjera nga ai i shërbimit dhe përfaqësimit të shtresave të gjera? Né fakt Islami duket sikur po flet për procese degradimi partish në Perëndim nën goditjen e fenomenit Berlusconi dhe jo për Partinë e Punës që pastaj mori emrin Partia Socialiste. Sepse mëma e PS, e ashtuquajtura Parti e Punës, nuk ka qenë përgjatë 45 vjetëve diktaturë parti e popullit, por një instrument në duart e një grupi të vogël njerëzish – që shpesh i quajmë nomenklaturë - për të shtypur e shfrytëzuar pjesën më të madhe të popullsisë në emër të interesave të veta. Edhe mediat që përdorte ajo edhe ekonomia që ndërtoi ajo u shërbenin pushtetit dhe përfitimeve të kësaj nomenklature. A u shndërrua ajo pas rënies së komunizmit në një parti të vërtetë demokratike dhe të majtë duke marrë emrin Partia Sociliste? Kurrsesi. Vetë fakti që ndonëse ajo u shndrrua shumë shpejt në partinë e interesave të të “pasuruarve padrejtësisht” e të “bizneseve të dyshimta” votohet nga ish komunistët që dje të vrisnin në emër të barazisë tregon se ajo parti e ka mbartur të keqen brenda. Prandaj sipas meje ajo që po ndodh e po denoncon Islami nuk është shprishja e diçkaje që ekzistonte, por (virtualisht) humbja e një ëndrre për parti të vërtetë dhe (realisht) vazhdimësia në epokën kapitaliste e së njëjtës parti e e së njëjtës mënyrë të bërjes politikë: kapja e pushtetit me çdo mjet sado kriminal dhe përdorimin e tij për interesa të atyre që e kapin.
Së dyti mund të shtrohet pyetja: Islami dhe profesorët çfarë përfaqësonin në atë dhe pastaj këtë parti? A kanë ata përgjegjësi për atë dhe këtë parti sepse siç thuhet çdo korrigjim fillon nga vetkorrigjimi? Sipas meje nëse nuk do t’i fusim si pjesë e nomenklaturës apo kupolës së re post komuniste të kësaj partie në rastin më të mirë ata do t’i quanim individë që u treguan të paaftë për të ndërtuar një parti të vërtetë socialiste.
Se çfarë duhet bërë për lindjen e një partie të tillë apo për transformimin e PS në një parti të tillë - e në përgjithësi për kalimin e vendit nga parti gangsterësh e mafjozësh në parti politike - kjo është një temë e gjatë ku mund të kontribuohet me shumë ide. Por me siguri mund të thoja se një nga rrugët më të suksesëshme do të ishte që njerëz që mendojnë si Islami të mos presin të bijen nga fiku për ta ngritur zërin e tyre, por ta ngrenë kur kanë shumë më tepër në dorë për të luftuar në emër të drejtësisë, ligjit dhe interesit të shumicës. (Korrieri, 10 mars 2007)

No comments: